Archeolodzy odkryli grodzisko czy budynek? W tym momencie to już jedno z mniej ważnych pytań…
Archeolog.pl stawia inne: czy po odkryciu z 2009 r. przez kilka lat (przynajmniej do 2012 r.) drewniana palisada była niezabezpieczona i uległa z tego powodu zniszczeniu? To jednak nie ostatnia kwestia do rozstrzygnięcia, która rodzi się po lekturze nadesłanego nam materiału zdjęciowego i kwerendzie wiadomości prasowych dotyczących odkrycia domniemanego grodziska w miejscowości Smardzewo…
Archeolog.pl otrzymał niedawno ciekawą dokumentację (kilkadziesiąt zdjęć) z lat 2009-2012 dotyczącą odkrycia w Smardzewie (powiat sieradzki, województwo łódzkie). Zdjęcia wyglądają dość drastycznie, jednak bez wizji lokalnej i wiedzy od tamtejszego konserwatora zabytków nie potrafimy odnieść się do nadesłanego nam materiału. Dlatego zdjęcia załączamy bez komentarza pozostawiając je interpretacji Czytelników, a osoby posiadające wiedzę o sprawie prosimy o kontakt z Redakcją (redakcja@archeolog.pl). Pytania dotyczące zdjęć oraz informacji nadesłanych nam przez jednego z łódzkich archeologów, który prosił o zachowanie swojej anonimowości, wysłaliśmy także do Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Tymczasem z kwerendy zasobów prasowych wynika, że w 2009 r. poinformowano o odkryciu wyjątkowego grodziska w Smardzewie.
– Doktor Grzegorz Teske, kierujący grupą archeologów z Kalisza, nie ma wątpliwości, że grodzisko z przełomu XIV i XV wieku, które odkryli na terenie budowy zbiornika wodnego Smardzew, to unikat na skalę ogólnopolską – pisała wówczas prasa. – Nie ma drugiego takiego stanowiska na ziemiach polskich. (…) Głównie ze względu na znakomicie zachowaną, niezwykle skomplikowaną konstrukcję drewnianą – mówił pod koniec badań dr Teske, kierownik prac archeologicznych.
Jaki los miało spotkać okrzyczane „małym Biskupinem” grodzisko ze Smardzewa? – Archeolog (Grzegorz Teske – dop. Red.) proponuje, aby zasypać pozostałości grodziska (nie może być odkryte, bo niszczeje), ale tak, aby w każdej chwili mogło być odkryte. W grę wchodzi też przesunięcie wału i pozostawienie śladów fortalicji na zewnątrz zbiornika – relacjonowano w prasie plany zabezpieczenia odkrytego obiektu.
Rewelacje archeologów z 2009 r. i uruchomione przez to procedury, a także zapewne szum medialny wywołany odkryciem unikatowego zabytku nieruchomego przerwał gigantyczną inwestycję rozpoczetą już w 2008 r., czyli budowę zbiornika wodnego Smardzew, konstruowanego na rzece Myja w powiecie sieradzkim. Tymczasem już w 2010 r. ten sam archeolog Teske poinformował, że odkryte grodzisko to nie grodzisko, tylko miejsce po osadzie, po której ostał się odkryty przez badaczy budynek. Piotr Kurowicz, archeolog z Muzeum Okręgowego w Sieradzu wtórował mu, że nie chodzi o gródek stożkowy czy inną formę grodową, ale odkryto późniejszy dwór zniszczony w XVII w. Sprawa „małego Biskupina” ucichła, a o dalszych losach zabytku milczy nawet wyszukiwarka Google…
Jednak na końcu artykułu z 2010 r. z serwisu nasze.fm („Smardzew: to jednak nie grodzisko”), który już w leadzie odradza turystom przyjazd do Smardzewa celem uniknięcia rozczarowania (???) znajduje się na końcu ciekawa informacja: „Prace archeologów, na jakiś czas przerwały budowę zbiornika. Decyzją specjalistów, odkopany obiekt zostanie zasypany, robotnicy wracają na plac budowy. Mimo opóźnień inwestycja ma się zakończyć zgodnie z planem czyli w 2012 roku”.
17 kwietnia 2013 r. serwis internetowy Kancelarii Premiera poinformował, że „Zbiornik wodny Smardzew w województwie łódzkim został oddany do użytku.” Inwestycja kosztowała ok. 21 mln. zł. A co z grodziskiem-nie grodziskiem? Czy coś z tego pozostało po dwóch latach pozostawienia drewnianej konstrukcji wystawionej na działanie destrukcyjnych dla drewna czynników środowiskowych (co zdaje się dobitnie dokumentować dokumentacja zdjęciowa)? Jakie dane na sam koniec otrzymali archeolodzy, że tak szybko „unikat na skalę ogólnopolską” został zamieniony na budynek, przestał kolidować z inwestycją, a w praktyce został porzucony i zapomniany? Liczymy, że na te pytania i wątpliwości odpowie nam Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków. A naszych Czytelników prosimy o zdjęcia mogące uzupełnić brakującą wiedzę fotograficzną z lat 2013-2014, chyba, że nie ma już co fotografować…?
RWW/Archeolog.pl
wrzesień 2009
1 – 30 wrzesnia 2009 r.
2 – 30 września 2009 r.
3 – 30 września 2009 r
4 – 2 października 2009 r.
5 – 2 października 2009 r.
6 – 2 października 2009 r.
7 – 1 maja 2011 r.
9 – 1 maja 2011 r.
11 – 24 lipca 2011 r.
12 – 24 lipca 2011 r.
13 – 24 lipca 2011 r.
14 – grudzień 2011
15 – grudzień 2011
16 – grudzień 2011
17 – styczeń 2012
18 – styczeń 2012 r.
lipiec 2011
